Koncepcja rolnictwa zrównoważonego próbuje połączyć cele środowiskowe i społeczne z ekonomicznymi. Co prawda nie zapewnia to wzrostu opłacalności, ale gwarantuje stabilność ekonomiczną w szerszej perspektywie. Głównie dzięki efektywnemu wykorzystaniu środków produkcji. Filarem tej idei jest etyka. Biznes, który chroni otoczenie gospodarstwa i zdrowie ludzi, zyskuje zaufanie społeczne. A ono jest źródłem stabilności finansowej i perspektywicznego rozwoju działalności.

Studiując definicję rolnictwa zrównoważonego: wszelkie działania ograniczające wpływ rolnictwa na środowisko, umożliwiające bardziej efektywne i przyjazne dla środowiska wykorzystanie zasobów, na przykład ziemi, wody, maszyn, środków ochrony roślin, nasion, nawozów czy energii, przy zachowaniu opłacalności produkcji rolniczej i jej akceptacji społecznej, nikt nie kwestionuje potrzeby, a wręcz konieczności jego wdrażania. To z całą pewnością trend, który stanie się wkrótce obowiązującym standardem. Ale czy już dziś taki model prowadzenia gospodarstwa ma szansę sprawdzić się w praktyce?

To można zweryfikować odwiedzając gospodarstwo z projektu Bayer Forward Farming. Inicjatywa ta obejmuje kilkadziesiąt gospodarstw rolnych na całym świecie, w których testuje się zasady zrównoważenia, bada korzyści wypływające z ich stosowania.

Jedyne w Europie Środkowo-Wschodniej gospodarstwo wdrożone do programu znajduje się w Polsce, w Kaszewach w województwie łódzkim. To realnie działająca farma, na której wprowadzono szereg zrównoważonych rozwiązań, w tym optymalizację stosowania środków ochrony roślin, wdrożenie narzędzi wspomagających podejmowanie decyzji oraz cyfrowych rozwiązań rolniczych, a także wykorzystanie nowoczesnych odmian roślin odpornych na szkodniki czy suszę. Na swojej ziemi właściciele podjęli również działania na rzecz ochrony owadów zapylających i dzikiego ptactwa. Jak sami podkreślają, jednym z najważniejszych aspektów jest dbałość o utrzymanie żyzności gleby. Dobre, zrównoważone praktyki rolne owocują wysoką zawartością próchnicy.

Uczestnicy pilotażowego projektu podkreślają, iż od żyzności i kondycji gleby zależy wielkość i jakość plonu. Wskazują ją jako czynnik warunkujący rentowność produkcji. Nawożenie plantacji, ochrona czy dokarmianie to obligatoryjne zabiegi. Nie można jednak zapominać o odżywianiu gleby i zwiększaniu w niej zawartości próchnicy, bowiem tylko wtedy jesteśmy w stanie osiągnąć w pełni zadowalające efekty produkcyjne.

Ważne jest także to, że zrównoważone rolnictwo wiąże się z optymalizacją nawożenia i ochrony roślin, zmniejszając tym samym obciążenia dla środowiska i poprawiając rentowność.

Idea i koncepcja rolnictwa zrównoważonego jest odpowiedzią zarówno na oczekiwania społeczne, jak też potrzeby i cele samych rolników. Rosnąca świadomość oraz wymagania konsumentów co do jakości płodów rolnych, warunków i metod ich pozyskiwania, a także  żądanie eliminacji negatywnego oddziaływania tych procesów na środowisko, zmuszać będą producentów żywności do wdrażania technologii mogących w jak najwyższym stopniu sprostać tym wyzwaniom. Jednocześnie, większość rolników zdaje sobie sprawę, że nowoczesne rolnictwo wymaga efektywnych rozwiązań, które pozwolą połączyć rezultat poprawy efektywności oraz jakości produkcji z racjonalnym wykorzystaniem zasobów naturalnych. Można z całą pewnością stwierdzić, że zrównoważone praktyki rolnicze są odpowiedzią na potrzeby i postulaty obu stron. Warto zatem już dziś inwestować w metody i technologie rolnictwa zrównoważonego.

Anna Rogowska