Ze względu na zbliżającą się jesień, pragniemy przypomnieć wybrane zagadnienia związane ze stosowaniem nawozów zgodnie z obowiązującymi przepisami. Na wstępie warto zaznaczyć, że nawozy stosuje się równomiernie na całej powierzchni pola w sposób wykluczający nawożenie pól i upraw do tego nieprzeznaczonych. Równocześnie przy ustalaniu dawek nawozu uwzględnić należy potrzeby pokarmowe roślin i zasobność gleby w składniki pokarmowe, a w przypadku stosowania odpadów w rozumieniu przepisów o odpadach, środków wspomagających uprawę roślin i dodatków do wzbogacenia gleby - również dawki składników pokarmowych wprowadzanych do gleby z tymi substancjami. Nawozy naturalne i organiczne, w postaci stałej, mogą być stosowane podczas wegetacji roślin (pogłównie) tylko na użytkach zielonych i na wieloletnich uprawach polowych roślin nieprzeznaczonych do bezpośredniego spożycia przez ludzi.

Stosowanie nawozów azotowych uregulowane jest w „Programie działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu”. Zgodnie z zawartymi tam zaleceniami nawozy azotowe na gruntach rolnych stosuje się w określonych terminach. Nawozy azotowe mineralne i nawozy naturalne płynne na gruntach ornych stosujemy w Wielkopolsce w terminie 1 marca do 25 października, zaś na uprawy trwałe, uprawy wieloletnie i TUZ w terminie 1 marca do 31 października. W przypadku nawozów naturalnych stałych terminy te wynoszą odpowiednio 1 marca do 31 października i 1 marca do 30 listopada.

Wyżej wymienione terminy, związane ze stosowaniem nawozów na gruntach ornych, nie dotyczą rolników, którzy będą zakładać uprawy jesienią po późno zbieranych przedplonach, buraku cukrowym, kukurydzy lub późnych warzywach. Jednak w tym przypadku dopuszczalna dawka azotu w wieloskładnikowych nawozach dla zakładanych upraw nie może przekroczyć dawki 30 kg N/ha i dodatkowo należy szczegółowo udokumentować termin zbioru, datę stosowania nawozu, zastosowane nawozy i ich dawkę oraz termin siewu jesiennej uprawy. Kolejny wyjątek dla gruntów ornych dotyczy sytuacji, w której rolnik nie mogły dokonać zbiorów lub nawożenia z uwagi na niekorzystne warunki pogodowe, przykładowo nadmierne uwilgotnienie gleby lub susza. W tym przypadku termin graniczny stosowania nawozów to dzień 30 listopada.

Należy przypomnieć, że wyżej wymienionych terminów nie stosuje się przy nawożeniu upraw pod osłonami oraz upraw kontenerowych. Ponadto nie stosuje się nawożenia na glebach odłogowanych (gruntach odłogowanych). Przed planowanym zakończeniem odłogowania dopuszcza się zastosowanie nawozów jesienią.

Stosowane wysokości dawek nawozów azotowych regulowane są zgodnie z maksymalnymi ich ilościami określonymi w Programie lub zgodnie z planem nawożenia, jeśli rolnik ma obowiązek jego wykonania lub dobrowolnie taki plan opracuje. Plan nawożenia azotem przechowuje się w gospodarstwie rolnym przez 3 lata od dnia zakończenia stosowania nawozów na jego podstawie.

Paweł Dopierała